Ανθοϊάματα
Τα ανθοϊάματα είναι θεραπευτικά σκευάσματα, κυρίως από τα άνθη ορισμένων φυτών. Χρησιμοποιούνται στην ανθοθεραπεία που ανήκει στις ενεργειακές και εναλλακτικές προσεγγίσεις για τη θεραπειών των παθήσεων. Αυτές οι πρακτικές έχουν μακραίωνη εφαρμογή. Ουσιαστικά ρίχνοντας γέφυρες με το παρελθόν και με τις ιπποκράτειες αρχές της ιατρικής, βλέπουν τον άνθρωπο ολιστικά και όχι μόνο το σώμα του, ξεκομμένο από την ψυχή, το νου και το πνεύμα του. Πρόσθετα, διατείνονται οι ειδικοί θεραπευτές, ότι βρίσκουν προσβάσεις σε θεραπείες ανώτερων επιπέδων, που οι αναφορές τους υπάρχουν και στην αρχαία ελληνική μυθολογία. Δεν είναι λίγοι όμως αυτοί που υποστηρίζουν ότι ο ρόλος των λουλουδιών στη θεραπεία και την εναρμόνιση των καταστάσεων της ψυχής δεν είναι κάτι που πρωτοανακάλυψε η εποχή μας, αλλά ότι συναντάται επίσης σε αρχαίες, ευρύτατα διαδεδομένες κάποτε γνώσεις και πρακτικές.
Ίχνη τέτοιων πρακτικών έχουν ενδεχόμενα επιβιώσει μέχρι τις μέρες μας, με τη μορφή συνηθειών και εθίμων. Αναφέρουν για παράδειγμα, ότι δεν είναι ίσως τυχαίο το ότι δεχόμαστε ή προσφέρουμε λουλούδια στις σημαντικές στιγμές της ζωής μας, συχνά μάλιστα, συγκεκριμένα είδη από αυτά. Αναφορές στη χρήση ανάλογων ενεργειών τόσο με τη μορφή των ανθέων, όσο και των ορυκτών με χρησιμοποίηση κρυστάλλων, πολύτιμων και ημιπολύτιμων λίθων και μετάλλων για λόγους ψυχοπνευματικής κάθαρσης και ενδυνάμωσης, συναντώνται σε πολλά αρχαία κείμενα.
Τα ανθοϊάματα που έγιναν γνωστά στη χώρα μας, κυρίως κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, ήταν τα ‘’Ανθοϊάματα του Bach’’(Bach Flower Remedies), που παρασκευάζονται από 38 διαφορετικά είδη λουλουδιών της Αγγλίας. Κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες η ανθοθεραπεία γνώρισε σημαντική εξάπλωση και συγχρόνως εμπλουτίστηκε με ένα μεγάλο αριθμό νέων ανθοϊαμάτων που έχουν ήδη διευρύνει σημαντικά τις δυνατότητές της. Στα 38 ανθοϊάματα του Bach έχουν ήδη προστεθεί τα ιάματα της Καλιφόρνια, του Pegasus, της Αρκτικής, της Αυστραλίας, και πολλά άλλα. Οι ιθαγενείς της Αυστραλίας χρησιμοποιούσαν ανθοϊάματα (69 είδη), όπως και άλλοι αρχαίοι λαοί, για να επαναφέρουν τη συναισθηματική ισορροπία. Ανθοϊάματα χρησιμοποιούσαν και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι. Ιδιαίτερα δημοφιλή όμως ήταν αυτά κατά τον Μεσαίωνα.
Σήμερα, αντί του όρου “ανθοϊαμα” που είχε χρησιμοποιηθεί αρχικά, οι νεώτεροι ανθοθεραπευτές χρησιμοποιούν τον όρο “πεμπτουσία του άνθους” (flower essence). Τα τελευταία χρόνια, εκτός από τα ιάματα που προέρχονται από άνθη χρησιμοποιούνται ευρέως και ιάματα από άλλα υλικά, όπως για παράδειγμα από κρυστάλλους και από διάφορα είδη πετρωμάτων, τα λεγόμενα ‘’ελιξίριο πολύτιμων λίθων’’, ακόμη και ‘’ελιξίρια από το φως των αστερισμών και των γαλαξιών’’.
Η ανθοθεραπεία, στη σύγχρονη εποχή, εμφανίζεται κατά τη δεκαετία του 1930, μέσα από τις εργασίες του Άγγλου γιατρού (παθολόγος, βακτηριολόγος και αργότερα ομοιοπαθητικός) Dr. Εduard Bach (1886-1936). Οι ανθοθεραπευτικές του εφαρμογές συνταίριαζαν τις ιατρικές αρχές του Ιπποκράτη και του Ασκληπιού, αντιμετωπίζοντας όμως πρωτίστως τις ψυχοδιανοητικές καταστάσεις του ανθρώπου, μέσα από το φυσικό περιβάλλον.
Επίσης, ήταν επηρεασμένος από τις εργασίες και την αινιγματική φυσιογνωμία του Παράκελσου (Philipp Auroleus Theophrast Bombast von Hohenheim ή Παράκελσος, 1493-1541, διάσημος αλχημιστής, φιλόσοφος, γιατρός και χημικός), αλλά και από τον αυστριακός φιλόσοφος Rudolf Steiner (1861-1925, κοινωνικός μεταρρυθμιστής και αρχιτέκτονας που ίδρυσε το πνευματικό κίνημα, την Ανθρωποσοφία). Ο Bach, πριν ασχοληθεί με τις θεραπευτικές ιδιότητες των λουλουδιών, είχε γίνει γνωστός κυρίως από την ανακάλυψη ενός αριθμού εμβολίων, σχετικά με τις χρόνιες εντερικές παθήσεις. Η αγάπη του για τη φύση και οι αναζητήσεις του για πιο φυσικές μεθόδους θεραπείας κατέληξαν στο να δημιουργήσει το σύστημα των ανθοϊαμάτων που φέρει το όνομά του.
Ο Bach, ήταν άνθρωπος με πολύ μεγάλη παρατηρητικότητα και με πολύ ανεπτυγμένες τις ιδιότητες που ονομάζουμε “διαισθητικές”. Ο ασυνήθιστος τρόπος με τον οποίο ανακάλυψε τα ιάματά του, φαίνεται ότι δεν είναι τόσο ασυνήθιστος στη φύση.
΄Οσοι έχουν ζήσει στην εξοχή γνωρίζουν ότι πολύ συχνά τα ζώα, όταν είναι άρρωστα, αναζητούν συγκεκριμένα φυτά σαν τροφή τους, φυτά που συμβαίνει να είναι ακριβώς αυτά που χρειάζονται για να θεραπευτούν.
Φαίνεται ότι τα ζωντανά συστήματα έχουν την ικανότητα να αισθάνονται συχνά ποιές ποιότητες πρόκειται να λειτουργήσουν θετικά για την κατάστασή τους, ικανότητα που συχνά παρεμποδίζεται και ατονεί κάτω από την κυριαρχία της λογικής αναλυτικής σκέψης των ανθρώπων.
Αρχικά προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει το νερό που συνέλεγε από τις δροσοστάλες των λουλουδιών. Ο Bach βίωσε ο ίδιος προσωπικά και με ένταση τις αρνητικές ψυχοδιανοητικές καταστάσεις που τα ιάματά του είναι σε θέση να εξισορροπούν και είχε τη ικανότητα να οδηγείται διαισθητικά προς εκείνο το φυτό του οποίου τα άνθη είχαν τη δυνατότητα να τον ανακουφίσουν.
Είναι αποδεκτό ότι τις εναλλακτικές μεθόδους θεραπείας, οι αιτίες των περισσότερων ασθενειών βρίσκονται στο νοητικό και συναισθηματικό περιβάλλον του κάθε ατόμου. Δηλαδή τα ανθοϊάματα επιδρούν στη ψυχοδιανοητική κατάσταση του ανθρώπου. Έτσι, θεραπεύοντας με προτεραιότητα αυτό το επίπεδο, μπορούμε στη συνέχεια να κατευθύνουμε τη θεραπεία και στο φυσικό σώμα του ατόμου. Είναι τελείως ακίνδυνα και χωρίς καμία παρενέργεια ή αλληλεπίδραση με άλλα φάρμακα ή ουσίες. Η δράση τους όμως γίνεται εμφανής από τα αποτελέσματά τους. Αυτό που σημειώνεται είναι ότι το κλειδί σε αυτή τη θεραπεία είναι το κάθε άτομο που πρέπει να βρεί ποια από τα ανθοϊάματα ταιριάζουν στην δική του περίπτωση. Έτσι, μπορεί να τα πάρει καθένας. Από τη νεαρή ηλικία μέχρι τα βαθιά γεράματα, αλλά χρησιμοποιούνται επίσης και στα ζώα. Σύμφωνα με τους θεραπευτές μπορεί για παράδειγμα κάποιος να έχει ελλείψεις στον οργανισμό του λόγω κακών διατροφικών ή άλλων συνηθειών. Τα ανθοϊάματα δε θα προσθέσουν αυτό το στοιχείο που λείπει. Αλλά, θα βοηθήσουν το άτομο να κάνεις τις απαραίτητες αλλαγές στη ζωή του, ή τις απαραίτητες κινήσεις και επιλογές του (π.χ. επιλογή διαμονής σε νέο περιβάλλον ή επιλογή ενός έμπειρου γιατρού) ή μια αλλαγή στη νοητική και συναισθηματική στάση του, που με τη σειρά τους θα φέρουν αποτέλεσμα και στο φυσικό σώμα που πάσχει. Όπως όμως συμβαίνει γενικά στην ολιστική ιατρική, ο στόχος της θεραπείας δεν εξαντλείται στην απαλλαγή από την ασθένεια, αλλά προεκτείνεται στη συνολική και μεγαλύτερη βελτίωση του επιπέδου ζωής του ανθρώπου. Δηλαδή, τα ανθοϊάματα μπορούν, αν χρησιμοποιηθούν κατάλληλα, να βοηθήσουν πάρα πολύ στην αναβάθμιση της προσωπικότητας και να γίνουν καταλύτες σε μια διαδικασία αυτογνωσίας, ανάλογα με τις επιθυμίες και τους στόχους ζωής του ατόμου.
Τα ανθοϊάματα, μπορούν ακόμα να προσφέρουν μεγάλη βοήθεια αν αξιοποιηθούν κατάλληλα, στην επικοινωνία και στη βελτίωση της ποιότητας των ανθρώπινων σχέσεων. Η συστηματική χρήση των κατάλληλων ανθοϊαμάτων μοιάζει να αποφορτίζει σταδιακά την προσωπικότητα από συσσωρευμένες ή και κληρονομημένες εντάσεις και συχνά αποκαθιστά στον άνθρωπο ικανότητες που έχουν “μπλοκαριστεί” ή δεν έχουν καν αναπτυχθεί. Ενδεικτικά, σαν παραδείγματα, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ανθοϊάματα που βοηθούν στο να απαλλαγεί κανείς από τους φόβους του, να αυξήσει τον δυναμισμό και την αυτοπεποίθησή του, να ωριμάσει τη σκέψη του, να ενδυναμώσει τη θέλησή του, να αφυπνίσει και να κατευθύνει τη δημιουργικότητά του σε συγκεκριμένους στόχους. Επίσης, τα ανθοϊάματα προάγουν την υπομονή, την επιείκεια, την εκτόνωση και την απαλλαγή από το θυμό, την κατανόηση της θέσης του άλλου, την αυτοεκτίμηση και την επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων.
Στην ανθοθεραπεία οι ψυχολογικές αλλαγές πραγματοποιούνται βαθμιαία εσωτερικά του ατόμου, χωρίς καμία προσπάθεια ή συνειδητή συμμετοχή του ατόμου στο οποίο απευθύνεται. Γι’ αυτό το λόγο δεν θεωρείται ότι είναι σημαντική η στάση του ατόμου, ως προς τη θεραπεία. Δεν επηρεάζονται δηλαδή τα αποτελέσματα της ανθοθεραπείας από το εάν ο άνθρωπος πιστεύει σε αυτήν και είναι θετικά προδιατεθειμένος ως προς αυτήν. Γι’ αυτό άλλωστε έχουμε αποτελέσματα σε βρέφη, σε ανθρώπους που βρίσκονται σε κωματώδεις καταστάσεις, σε ζώα, ακόμα και στην υγιεινή κατάσταση των φυτών που καλλιεργούμε. Αν όμως ο άνθρωπος συμβαίνει να είναι και συνειδητά προσανατολισμένος προς μια κατεύθυνση βελτίωσης του εαυτού του και της ζωής του, όπως π.χ. συμβαίνει συνήθως στη διάρκεια μιας ψυχοθεραπείας, οι δυνατότητες αξιοποίησης των ανθοϊαμάτων φυσικά αυξάνονται. Τότε, είναι σε θέση να διακρίνει και να συμπορευτεί συνειδητά με τις ενεργειακές αλλαγές που αυτά επιφέρουν στην κατάστασή του και να επωφεληθεί από αυτές τις αλλαγές.
Τα ανθοϊάματα προκύπτουν από την τοποθέτηση υγιών, ώριμων λουλουδιών συγκεκριμένων φυτών σε νερό και την έκθεσή τους στον ήλιο για ορισμένες ώρες και μόνον λίγα από αυτά παρασκευάζονται με τη μέθοδο του βρασμού. Στη συνέχεια το νερό αναμιγμένο με διάλυμα οινοπνεύματος ή μπράντυ (χρησιμοποιείται σαν φυσικό συντηρητικό) αποτελεί το μητρικό διάλυμα για την παρασκευή της μορφής με την οποία το ανθοϊαμα συνήθως θα καταναλωθεί. Η συνήθης δοσολογία για τα περισσότερα ανθοϊάματα είναι μερικές σταγόνες που λαμβάνονται 3-4 φορές την ημέρα. Η διάρκεια όμως της συνιστώμενης χρήσης τους μπορεί να ποικίλει πολύ, από την εφ’ άπαξ λήψη μέχρι εβδομάδες ή και μήνες (σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και χρόνια), ανάλογα με το πρόβλημα. Η λήψη αυτών των ανθοϊαμάτων δεν δημιουργεί παρενέργειες στον οργανισμό και είναι ασφαλής, σε όλες τις περιπτώσεις και σε κάθε ηλικία, χωρίς να εξαιρούνται ευαίσθητες ομάδες όπως οι έγκυες, τα βρέφη, οι πολύ ηλικιωμένοι ή οι βαριά άρρωστοι. Εξάλλου, η χρήση τους δεν παρουσιάζει προβλήματα αν γίνεται συγχρόνως με άλλα φάρμακα, οποιαδήποτε και αν είναι αυτά. Καθώς, τα ανθοϊάματα δεν συνεργούν χημικά, δεν εμποδίζουν ούτε επηρεάζουν τη δράση φαρμάκων, αντίθετα δε η ωφέλεια που μπορεί να δώσουν σε αυτά είναι πολύ μεγάλη. Πραγματικά, τα ανθοϊάματα μπορούν, με κατάλληλη χρήση, να απαλύνουν παρενέργειες και να κάνουν καλύτερα ανεκτές πολλές φαρμακευτικές θεραπείες στον οργανισμό. Χρειάζεται όμως προσοχή κατά την επιλογή τους, η οποία, αν και συχνά μοιάζει να είναι πολύ εύκολη, στην πραγματικότητα συχνά προϋποθέτει μια βαθιά αυτογνωσία και ικανότητα ανάλυσης των προβλημάτων, διαφορετικά θα παραμείνει χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Εν κατακλείδι, η ανθοθεραπεία είναι μία συμπληρωματική θεραπεία στην ολιστική θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών, βελτιώνει την συνειδητή συμμετοχή των ανθρώπων στην φροντίδα της υγείας τους, την αυτοθεραπεία τους και την αυτογνωσία τους. Τα ανθοϊάματα του Bach δεν είναι ομοιοπαθητικά φάρμακα. Η ομοιοπαθητική δεν σχετίζεται με την ανθοθεραπεία και τα ανθοϊάματα του Bach, καθώς η ομοιοπαθητική είναι ένα ολοκληρωμένο θεραπευτικό σύστημα, σαφώς πολύ ανώτερη της ανθοθεραπείας, όπως διατείνονται οι αντίστοιχοι θεραπευτές.
Παρακάτω παρατίθενται τα 38 ανθοϊάματα του Bach με τις κοινές και επιστημονικές ονομασίες των φυτών που χρησιμοποιούνται τα άνθη τους. Επίσης αυτά τα ανθοϊάματα ομαδοποιούνται σε 7 κύριες ομάδες, σύμφωνα με τη ψυχική αντίδραση του ανθρώπου στη δεδομένη στιγμή, και με τα αντίστοιχα φυτά σε παρένθεση- Φόβος (Ηλιάνθεμο, Μίμουλους, Δαμασκηνιά, Αγριολεύκη, Κόκκινη Αγριοκαστανιά), Ανασφάλεια (Αγριοβρώμη, Γαύρος, Κερατόστιγμα, Σκλήρανθος, Γεντιανή), ΄Ελλειψη ενδιαφέροντος (Αγριοτριανταφυλλιά, Αγριοκαστανιά, Ελιά, Κληματίδα, Αγιόκλημα, Σινάπι), Απομόνωση ( Ανυπόμονα, Νεροβιολέτα, Ρείκι), Υπερευαισθησία (Αγριμόνιο, Αρκουδοπούρναρο, Καρυδιά, Kενταύρια), Υπερβολή (Αμπέλι, Οξιά, Ραδίκι πικραλίδα, Σταυροβότανο, Το Nερό της πηγής), Απόγνωση ( Αγριομηλιά, Βελανιδιά, Ιτιά, Λάριξ, Καστανιά, Ορνιθόγαλο, Φτελιά):
· Αγιόκλημα –Honeysuckle (Lonicera caprifolium)
· Άγρια τριανταφυλλιά –Wild Rose (Rosa canina)
· Αγριμόνιο-Agrimony (Agrimonia parviflora, Agrimonia Striata)
· Αγριοβρώμη – Wild Oat (Bromus ramosus)
· Αγριοκαστανιά-Chestnut Bud (Aesculus Hippocastanum)
· Αγριολεύκα-Aspen (Populus tremula)
· Αγριομηλιά-Crab Apple ( Malus pumila ή sylvestris)
· Αμπέλι – Vine (Vitis vinifera)
· Ανυπόμονα –Impatiens (Impatiens glandulifera)
· Αρκουδοπούρναρο –Holly (Ilex aquifolium)
· Άσπρη Αγριοκαστανιά –White Chestnut (Αesculus hippocastanum)
· Βελανιδιά – Oak (Quercus robur)
· Γαύρος –Hornbeam (Carpinus betulus)
· Γεντιανή-Gentian (Gentiana amarella)
· Δαμασκηνιά-Cherry Plum (Prunus cerasifera)
· Δασική Οξιά–Beech (Fagus sylvatica)
· Ελιά –Olive (Olea europoea)
· Ηλιάνθεμο –Rock Rose (Helianthemum nummularium)
· Ιτιά –Willow (Salix viminalis)
· Καρυδιά –Walnut (Juglans regia)
· Καστανιά –Sweet Chestnut ( Castanea sativa)
· Κενταύριο της ερυθραίας-Centaury(Centaurium erythraea s. Erythraea centaurium)
· Κερατόστιγμα–Cerato (Ceratostigma willmottiana)
· Κληματίδα-Clematis (Clematis vitalba)
· Κόκκινη Αγριοκαστανιά –Red Chestnut(Aesculus carnea)
· Λάριξ –Larch Ευρωπαϊκή (Larix decidua)
· Μίμουλους –Mimulus (Mimulus guttatus)
· Νεροβιολέτα –Water Violet( Hottonia palustris)
· Ορνιθόγαλο–Star of Bethlehem (Ornithogalum umbellatum)
· Πεύκο –Pine (Pinus sylvestris)
· Ραδίκι Πικραλίδα–Chicory (Cichorium intybus)
· Ράχος –Gorse (Ulex europaeus)
· Ρείκι –Heather (Calluna vulgaris)
· Σινάπι –Mustard (Sinapis arvensis)
· Σκλήρανθος –Scleranthus (Scleranthus annuus)
· Σταυροβότανο-Vervain (Verbena officinalis)
· Φτελιά –Elm (Ulmus procera)
· Φάρμακο Διάσωσης-Rescue Remedy. Είναι το πιο γνωστό από τα ανθοϊάματα. Είναι το μείγμα πέντε διαφορετικών ανθοϊαμάτων (Cherry Plum, Clematis, Impatiens, Rock Rose και Star of Bethelem) που όλα μαζί βοηθάνε στην αντιμετώπιση οποιουδήποτε έκτακτου ή στρεσογόνου γεγονότος. Δίνετε εξετάσεις οδήγησης, είσαστε νευρικοί εν όψει εξετάσεων, θα κάνετε μια ομιλία σε κοινό, είχατε ένα καβγά ή μια έντονη διαφωνία; Ετοιμάζεστε να πάτε το ζωάκι σας στον κτηνίατρο, πέφτουν βεγγαλικά; Αυτές αλλά και αμέτρητες άλλες είναι οι περιπτώσεις χρήσης του Rescue Remedy.
· Rock Water. Ο Bach διαπίστωσε πως το νερό μιας πηγής στο Brightwell-cum-Sotwell, που βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το Mount Vernon στο Oxfordshire, Αγγλία, είχε θεραπευτικές ιδιότητες για τα μάτια. Θεώρησε μάλιστα ότι το νερό αυτής της πηγής ‘’δυναμοποιείται’’ τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, όταν ο ήλιος είναι στην κορύφωσή του.
(Πηγές:
http://www.bachcentre.com/centre/remedies.htm,
http://www.bachflower.com/, http://www.angeli.gr/pages/anthotherapy.html, http://anthoiamata.blogspot.com)