Το πάθος για σοκολάτα περνά από το μυαλό
Οι επιστήμονες μπορεί να ανακάλυψαν σε μια ουσία το κλειδί για την αντιμετώπιση των βουλιμικών τάσεων
Πόσοι δεν υποκύπτουμε, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο συχνά, σε μικρές ή μεγάλες διατροφικές παρασπονδίες, όπως η κατανάλωση μιας σκανδαλιστικά απολαυστικής σοκολάτας; Για πολλούς ανθρώπους και κυρίως για τις γυναίκες η έντονη επιθυμία για σοκολάτα, που σχεδόν αγγίζει τα όρια της βουλιμίας, είναι σαν μια εξωγήινη δύναμη που δεν μπορεί να σταματήσει παρά μόνο αν ικανοποιηθεί αυτό το ακατανίκητο συναίσθημα της λαχτάρας για σοκολάτα.
Σύμφωνα με νέες έρευνες αυτές οι παρορμήσεις δεν έχουν να κάνουν με τη δύναμη της θέλησης ούτε συνδέονται με το συναίσθημα της πείνας. Αντίθετα είναι χημικές αντιδράσεις του οργανισμού μας, τόσο δυνατές και τόσο συνυφασμένες με το ένστικτο της επιβίωσης που είναι σχεδόν αδύνατο να τους αντισταθούμε. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι ο μεγαλύτερος «φταίχτης» γι΄ αυτές τις κρίσεις πείνας είναι ένα σύστημα αλληλένδετων εγκεφαλικών κυττάρων, τα οποία αποκαλούνται «μονοπάτι ανταμοιβής» (reward pathway) και εξελίχθηκαν κατά τέτοιον τρόπο ώστε να κρατούν σε αφύπνιση το ένστικτο της επιβίωσης του προϊστορικού ανθρώπου. Αλλά στην περίπτωση των βουλιμικών τάσεων ο οργανισμός λειτουργεί διαφορετικά και πολλοί επιστήμονες «ενοχοποιούν» την κορτιζόλη, την ορμόνη του στρες. «Σε μερικούς ανθρώπουςη αντίδραση στο στρες έρχεται με τη μορφή προβλημάτων στις συνήθειες του ύπνου ή με εντερικά προβλήματα. Σε άλλους δημιουργεί καρδιακά προ βλήματα και αυξημένη αρτηριακή πίεση» λέει η δρ Πένι Κένταλ Ριντ . Πολλές φορές το αποτέλεσμα της παραγωγής κορτιζόλης είναι η ακόρεστη πείνα.
Χημικά αυτό μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι η κορτιζόλη μπλοκάρει την παραγωγή της λεπτίνης, εμποδίζοντας τον εγκέφαλο να λάβει το μήνυμα του κορεσμού. O οργανισμός πιστεύει ότι δεν έχει φάει και έτσι δημιουργείται μια δυνατή παρόρμηση, που μας κάνει να αποζητούμε τα σάκχαρα και τα λιπαρά. Οσο δυνατή και αν είναι η θέλησή μας, δεν μπορούμε να ελέγξουμε αυτές τις δυνατές παρορμήσεις περισσότερο από όσο μπορούμε να ελέγξουμε τα εντερικά προβλήματα» προσθέτει η δρ Κένταλ Ριντ. Επομένως το συμπέρασμα είναι το εξής: Αν η όρεξή σας είναι τόσο έντονη που μόνο η σοκολάτα μπορεί να την ικανοποιήσει, μην αρνηθείτε στον εαυτό σας αυτή τη μικρή απόλαυση. Κόψτε ένα μικρό κομμάτι μαύρη σοκολάτα υψηλής ποιότητας και αφεθείτε στην πλούσια γεύση της. Οταν το άτομο καταναλώνει «νόστιμο» φαγητό ο εγκέφαλος παράγει χημικές ουσίες που συνδέονται με θετικά συναισθήματα, όπως η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη. Οταν χρειαζόμαστε ενέργεια, το στομάχι μας απελευθερώνει γκρελίνη, τη λεγόμενη «ορμόνη της όρεξης», προς τον υποθάλαμο του εγκεφάλου. Επειτα τα λιποκύτταρα παράγουν την πρωτεΐνη λεπτίνη, η οποία μας ειδοποιεί ότι έφτασε η ώρα να σταματήσουμε να τρώμε.
Η σοκολάτα και οι (περι)ουσίες της
Τις ημέρες του Πάσχα και του Αγίου Βαλεντίνου διακινείται η περισσότερη σοκολάτα σε σχέση με ολόκληρη την υπόλοιπη χρονιά. Το Πάσχα πάντως είναι η σειρά των πιο μικρών να παραδοθούν στις ουσίες της. Ναι, η σοκολάτα περιέχει περίπου τριακόσιες(!) διαφορετικές ουσίες και, ναι, περιέχει ακόμη και τετραϋδροκαναβινόλη-9, μία από τις βασικές ουσίες που βρίσκουμε στη μαριχουάνα. Μαζί και η φαινυλαιθυλαμίνη (ΡΕΑ), το χημικό του έρωτα, αφού προσφέρει στο ανθρώπινο σώμα ουσίες ανάλογης δράσης με τις όποιες εκκρίνονται όταν ζούμε εκείνες τις ευτυχισμένες στιγμές. Ανάμεσά τους η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη, ουσίες που ανεβάζουν τη διάθεση και έχει γραφτεί ότι το αποτέλεσμά τους είναι ανάλογο με το να πάρουμε λίγο από το χάπι που ανήκει στη γενική κατηγορία «Εκσταση». Δεν θα έπρεπε λοιπόν να απαγορεύσουμε τη σοκολάτα όπως απαγορεύουμε και το «χόρτο» ή τουλάχιστον να δίδεται κατόπιν ιατρικής συνταγής όπως τα διάφορα αντικαταθλιπτικά; Χα, χα, μας έκανες και γελάσαμε, θα πουν οι περισσότεροι. Μερικοί πάντως μπορεί να θελήσουν να μάθουν περισσότερα προτού αρχίσουν να σκέφτονται άσχημα για τη σοκολάτα.
Προτού λοιπόν πάρει κάποιος στα σοβαρά αυτές τις απόψεις περί απαγόρευσης, μπορούμε να πούμε ότι η σοκολάτα διεγείρει στ’ αλήθεια τους υποδοχείς του εγκεφάλου και εκείνοι εκλύουν τους νευροδιαβιβαστές (δηλαδή εξειδικευμένους χημικούς ταχυδρόμους που μεταφέρουν πληροφορία από το ένα νευρικό συγκρότημα στο άλλο βοηθώντας και στις διαδικασίες της σκέψης ή της κίνησης). Οι νευροδιαβιβαστές είναι και υπεύθυνοι για όλη τη σχετική ευφορία, όμως δεν μπορούν να διοχετεύονται σε οποιεσδήποτε ποσότητες. Το σώμα είναι προσεκτικό και ξέρει να αμύνεται για να διατηρήσει γενικά την ισορροπία του. Αυτό σημαίνει πως όταν ορμόνες όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη αρχίσουν να παράγονται από τον οργανισμό έτσι εξαναγκασμένα, διότι ξαφνικά μια ουσία όπως η σοκολάτα μπήκε στο σώμα, δίδεται διαταγή «να κλείσουν» κάποιοι από τους υποδοχείς για να ξαναβρεί ο οργανισμός την ισορροπία του. Γενικότερα, όταν αυτή η πίεση επαναλαμβάνεται, το σώμα γίνεται όλο και πιο ανένδοτο, και χρειάζονται μεγαλύτερες δόσεις για να αντιδράσει. Επειδή όμως αυτές οι ευφραντικές ουσίες σε μια μπάρα σοκολάτας είναι ουσιαστικά σε αρκετά μικρές ποσότητες, τη σοκολάτα δεν χρειάζεται να τη φοβόμαστε όπως τις άλλες ευφραντικές ουσίες. Αντίθετα μάλιστα, όπως έδειξε και μια έρευνα του 2007. Σε αυτήν συμμετείχαν 1.367 άτομα ηλικίας πάνω από τα 70 και με σχετικά παρόμοιες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες διαβίωσης. Διαπιστώθηκε ότι όσοι απαντούσαν στην ερώτηση «ποιο είναι το αγαπημένο σας μικρό γλυκό» υποδεικνύοντας τη σοκολάτα, αυτοί έδιναν και τις πιο θετικές απαντήσεις σχετικά με το πόσο ευχαριστημένοι ήταν από τη ζωή τους.
Μία ακόμη από τις περίπου τριακόσιες ουσίες που περιέχονται στη σοκολάτα είναι ένα ισχυρό διεγερτικό, η γνωστή μας καφεΐνη, κάτι που δεν είναι πολύ γνωστό σε όλους τους καταναλωτές, ίσως επειδή βρίσκεται σε ποσοστό μόλις 2%-3%, ενώ η πιο γνωστή και βασική ουσία, η θεοβρωμίνη, ενισχύει το μυοκάρδιο και ταυτόχρονα ανεβάζει λίγο τον αριθμό των παλμών της καρδιάς τη στιγμή που απολαμβάνουμε λίγη σοκολάτα. Το κακό είναι ότι κάποιοι άνθρωποι δεν μπορούν έστω και για μία ή δύο φορές τον χρόνο, όπως είναι του Αγίου Βαλεντίνου ή το Πάσχα, να απολαύσουν τη σοκολάτα εξαιτίας του ότι παίρνουν φάρμακα αντικαταθλιπτικά της οικογένειας του Prozac και τους παρουσιάζεται πολύ έντονη αλλεργία όταν θελήσουν να απολαύσουν λίγη σοκολάτα. Τα φάρμακα αυτά τα παίρνεις για να εισρεύσει τελικά στον εγκέφαλο σεροτονίνη και να αισθανθείς καλύτερα, αλλά προτού φθάσει εκεί η ουσία αυτή περνάει από το στομάχι, το έντερο, και μέσω του αίματος φθάνει ακόμη και στο δέρμα. Εκεί όμως υπάρχουν υποδοχείς της σεροτονίνης που αν κατακλυστούν από ποσότητα μεγαλύτερη από την ανεκτή δεν τη διεκπεραιώνουν, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται συμπτώματα αλλεργίας (αναφυλαξία κτλ.).
Τέλος, έρευνες ελβετών επιστημόνων έδειξαν ότι 40 γραμμάρια μαύρης σοκολάτας (με περιεκτικότητα πάνω από 70% σε κακάο) βελτιώνουν τη ροή του αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες εξαιτίας των φλαβονοειδών που περιέχει (η λευκή δεν κάνει τίποτε διότι δεν περιέχει φλαβονοειδή). Τα φλαβονοειδή αυτά επίσης διαστέλλουν έμμεσα τα αγγεία επιδρώντας στον ρυθμιστικό ρόλο του νιτρικού οξέος στους μυς που τα κρατούν σε συστολή, ό,τι ακριβώς κάνει και το βιάγκρα δηλαδή, δίνοντας στην προσφορά σοκολάτας σε μερικές περιπτώσεις και ένα άλλο ιδιαίτερο νόημα…
πηγη
http://users.sch.gr/