Αλλαγές στις κολπικές εκκρίσεις θα μπορούσε να είναι ένα πρόβλημα υγείας, ιδιαίτερα με τις σεξουαλικές μεταδιδόμενες λοιμώξεις
Τα κολπικά υγρά, ανάλογα µε τα χαρακτηριστικά τους, µμπορεί να είναι φυσιολογικά μπορεί και όχι.
Πότε υπάρχει πρόβληµα και πού μπορεί να οφείλεται;
Oι κολπικές εκκρίσεις αποτελούν ένα φυσιολογικό φαινόµενο για το γυναικείο οργανισµό. Όχι όµως πάντα. Όταν η ποσότητά τους αυξάνεται και η αύξηση αυτή συνοδεύεται και από άλλα συµπτώµατα, τότε κάτι δεν πάει καλά. Συνήθως πρόκειται για κάποια λοίµωξη του κόλπου (κολπίτιδα), µια κατάσταση η οποία πρέπει να εκτιµηθεί από ειδικό και να αντιµετωπιστεί.
Φυσιολογικές εκκρίσεις
Οι «φυσιολογικές» ερίσεις συνήθως έχουν τη µορφή βλέννης, µπορεί όµως να είναι και ελαφρές εκκρίσεις λευκού χρώµατος. Κατά τη διάρκεια του αναπαραγωγικού κύκλου τα χαρακτηριστικά τους αλλάζουν. Στο µέσον του κύκλου παρατηρείται λεπτόρρευστη βλέννη, ενώ µετά την ωοθυλαρρηξία οι εκκρίσεις γίνονται παχύρρευστες. Η αύξηση των εκκρίσεων λευκού χρώµατος, όταν δεν συνοδεύεται από άλλα συµπτώµατα, είναι πιθανό να οφείλεται και σε αλλαγή της µικροβιακής χλωρίδας του κόλπου. Η κατάσταση αυτή δεν θεωρείται παθολογική, µπορεί όµως να εξελιχθεί σε κολπίτιδα. Για την αντιµετώπισή της δεν απαιτείται κατ’ ανάγκη φαρµακευτική αγωγή. Συνιστώνται συνήθως τοπικές πλύσεις του κόλπου µε χαµοµήλι ή µε κάποιο ήπιο ειδικό προϊόν µία φορά την εβδοµάδα. Η χρήση χηµικών προϊόντων (π.χ. αντισηπτικά) αντενδείκνυται, αφού µπορεί να φέρει το αντίθετο από το επιθυµητό αποτέλεσµα.
Υπόλευκες εκκρίσεις με κακοσμία
Αν υπάρχει κυρίως κακοσµία και σε µικρότερο βαθµό εκκρίσεις, οι οποίες συνήθως έχουν χρώµα προς το γκρίζο και δεν συνοδεύονται από τοπική ερυθρότητα, πρόκειται για κολπίτιδα οφειλόµενη στον αιµόφιλο του κόλπου. Το βακτηρίδιο αυτό δεν αποτελεί µέρος της φυσιολογικής χλωρίδας του κόλπου και η εισχώρησή του στην περιοχή συµβαίνει συνήθως µέσω σεξ, χρήση µολυσµένου εσωρούχου ή πετσέτας κ.λπ. Και σε αυτή την περίπτωση απαιτείται τοπική ή από του στόµατος θεραπευτική αγωγή. Σε κάποιες περιπτώσεις ο αιµόφιλος, αν δεν αντιµετωπιστεί, µπορεί να προκαλέσει και ανιούσες λοιµώξεις.
Λευκές εκκρίσεις με κνησμό
Λευκωπές εκκρίσεις µε ερυθρότητα τοπικά και παρουσία κνησµού υποδηλώνουν κολπίτιδα οφειλόµενη σε µύκητες. Οι µύκητες είναι µέρος της φυσιολογικής χλωρίδας του κόλπου και οι περισσότερες κολπίτιδες από μύκητες οφείλονται στην αύξηση της ποσότητάς τους, λόγω της αλλαγής των συνθηκών της περιοχής. Οι συνθήκες του κόλπου µπορεί να γίνουν πιο ευνοϊκές για την ανάπτυξη των τοπικών µυκητών µε τη λήψη αντιβίωσης ή αντισυλληπτικών, το βρεγµένο µαγιό, τα σερβιετάκια όταν χρησιµοποιούνται καθηµερινά κ.ά. Ένα µικρό ποσοστό κολπίτιδων οφείλεται στην εισαγωγή µύκητα ξένου προς τη φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου (σεξουαλική επαφή, χρήση κοινών εσωρούχων κ.λπ.). Για την αντιµετώπισή της απαιτείται η χορήγηση τοπικής ή από του στόµατος θεραπείας, ανάλογα µε την εκτίµηση του γιατρού.
Εκκρίσεις υπόλευκες χωρίς κακοσμία
Εκκρίσεις γκρι χρώµατος χωρίς ιδιαίτερη κακοσµία που συνοδεύονται από τοπική ερυθρότητα και κνησµό συνήθως οφείλονται σε µικρόβια της πρωκτογεννητικής περιοχής καθώς και σε σαπρόφυτα. Πρόκειται για µικροοργανισµούς της φυσιολογικής χλωρίδας του κόλπου ή του δέρµατος της περιοχής και αυξάνονται µε την αλλαγή των τοπικών συνθηκών (π.χ. χρήση ταµπόν, εκσπερµάτιση στον κόλπο από σύντροφο µε ασυµπτωµατική προστατίτιδα, εναλλαγές κολπικής και πρωκτικής επαφής χωρίς προφυλάξεις κ.ά.). Για την αντιµετώπισή τους απαιτείται η χορήγηση τοπικής φαρµακευτικής αγωγής, τόσο στη γυναίκα όσο και στον σύντροφό της. Τα µικρόβια αυτά αν δεν αντιµετωπιστούν µπορούν επίσης να προκαλέσουν ανιούσες λοιµώξεις µε σοβαρές επιπτώσεις στην αναπαραγωγική υγεία της γυναίκας.
Λοίµωξη της µήτρας ή των σαλπιγγών.
Εκκρίσεις πρασινωπές με φυσαλίδες
Πρασινωπές εκκρίσεις µε φυσαλίδες, που συνοδεύονται κυρίως από κνησµό τοπικά και σε µικρότερο βαθµό ερυθρότητα, είναι πιθανόν να οφείλονται σε τριχοµονάδες. Πρόκειται για σεξουαλικώς µεταδιδόµενο νόσηµα και για την αντιµετώπισή του απαιτείται φαρµακευτική αγωγή, η οποία είναι µεικτή, δηλαδή τοπική και από του στόµατος, και αφορά υποχρεωτικά και τους δύο συντρόφους. Οι τριχοµονάδες σπάνια προκαλούν ανιούσες λοιµώξεις.
Αν οι εκκρίσεις συνοδεύονται και από άλλα συµπτώµατα, αναζητήστε την εκτίµηση ειδικού. Μην παίρνετε φάρµακα χωρίς ιατρική συµβουλή, γιατί µπορεί να είναι περιττό και µπορεί να δηµιουργηθούν ακόµα και αντιστάσεις στα τοπικά µικρόβια.
Φροντίστε τον κόλπο σας σε κάθε ηλικία
Είναι η «πύλη» για τη µήτρα και το επίκεντρο της σεξουαλικής µας υγείας. Γι’ αυτό αξίζει ιδιαίτερη προσοχή.
Ο κόλπος (ένα από τα έσω γεννητικά όργανα της γυναίκας που συνδέει τα έξω γεννητικά όργανα µε τον τράχηλο της µήτρας) χρησιµεύει για την εναπόθεση του σπέρµατος κατά τη σεξουαλική πράξη, προκειµένου από εκεί τα σπερµατοζωάρια να εισέλθουν στον τράχηλο και κατόπιν στην κοιλότητα της µήτρας και τις σάλπιγγες, όπου θα πραγµατοποιηθεί η γονιµοποίηση του ωαρίου. Εποµένως, καταλαβαίνουµε ότι η σωστή φροντίδα και η υγιεινή του είναι απαραίτητες.
Είναι «αυτοκαθαριζόµενος»
Ο κόλπος έχει τη δική του µικροβιακή χλωρίδα, η οποία δηµιουργεί ένα όξινο περιβάλλον ώστε να εµποδίζεται η ανάπτυξη άλλων παθογόνων µικροβίων µε αποτέλεσµα να µην χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη φροντίδα. Αντίθετα, η χρήση ειδικών προϊόντων δεν συνιστάται, δηλαδή οι λεγόµενες κολπικές πλύσεις δεν είναι αναγκαίες παρά µόνο σε περίπτωση ανάπτυξης φλεγµονής, οπότε χρειάζεται τοπική θεραπεία ανάλογα µε το µικρόβιο.
Ειδικά για τις έφηβες…
Το πρώτο που πρέπει να κάνει ένα κορίτσι που µπαίνει στην εφηβεία, δηλαδή στην ηλικία των 12, είναι το εµβόλιο κατά του HPV, το οποίο προφυλάσσει από τον καρκίνο του τραχήλου της µήτρας. Από εκεί και πέρα οι έφηβες που δεν έχουν κάνει σεξ δεν χρειάζεται να περιποιούνται ιδιαίτερα τον κόλπο τους, εκτός από την τυπική καθηµερινή υγιεινή (δηλαδή εξωτερική πλύση). Όσες όµως έχουν σεξουαλική δραστηριότητα θα πρέπει να χρησιµοποιούν προφυλακτικό προκειµένου να αποφύγουν τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόµενα Νοσήµατα. Κατά τ’ άλλα, δεν απαιτείται κάποια ιδιαίτερη φροντίδα.
Στα 20
Τι συµβαίνει;
Χάρη στα υψηλά οιστρογόνα ο κόλπος λιπαίνεται επαρκώς, γεγονός που συµβάλλει και στην καλή σεξουαλική απόδοση. Σε αυτή την ηλικία ωστόσο είναι πιο πιθανό να εκτεθούµε σε ΣΜΝ εξαιτίας της έντονης σεξουαλικής δραστηριότητας.
∆ιατηρήστε τον υγιή
Η χρήση προφυλακτικού είναι άκρως απαραίτητη για την υγεία όχι µόνο του κόλπου σας αλλά τη συνολική. Αν δεν έχετε κάνει το εµβόλιο για τον ιό HPV, συζητήστε µε τον γιατρό σας κατά πόσο έχει νόηµα να το κάνετε τώρα ώστε να προστατευτείτε από τον καρκίνο της µήτρας. Μην ξεχνάτε επίσης το ετήσιο τεστ PAP, το οποίο πρέπει να γίνεται από την ηλικία των 21 ετών εφόσον έχετε αρχίσει τη σεξουαλική δραστηριότητα. Επίσης, πρέπει να εξετάζεστε τακτικά για άλλα ΣΜΝ όπως χλαµύδια, AIDS κ.λπ. Ο γυναικολόγος σας θα σας ενηµερώσει σχετικά.
Στα 30
Τι συµβαίνει;
Μια πιθανή εγκυµοσύνη και ο τοκετός κάνουν τον κόλπο πιο χαλαρό, αυξάνοντας τις πιθανότητες για ακράτεια ούρων.
∆ιατηρήστε τον υγιή
Οι ασκήσεις Kegel (ζητήστε από τον γιατρό σας να σας ενηµερώσει σχετικά), οι οποίες δυναµώνουν τους µυς του πυελικού εδάφους, µπορούν να συµβάλουν στην πρόληψη της ακράτειας. Ρωτήστε τον γιατρό σας αν πρέπει να κάνετε και DNA τεστ για HPV µαζί µε το τεστ PAP σας, που θεωρείται πιο αποτελεσµατικό στην ανίχνευση καρκίνου της µήτρας σε γυναίκες άνω των 30.
Αν είστε έγκυος
Αν και ο έλεγχος για ΣΜΝ δεν είναι συνηθισµένος σε αυτή την ηλικία, αν είστε έγκυος, µπορείτε να κάνετε τεστ για χλαµύδια, γονόρροια, σύφιλη και ηπατίτιδα B. Κι αυτό γιατί το έµβρυο µπορεί να προσβληθεί από τα µικρόβια αυτά είτε κατά τον τοκετό (χλαµύδια, γονόρροια) είτε κατά τη διάρκεια της κύησης (σύφιλη και ηπατίτιδα Β). Όσον αφορά στο AIDS, µπορεί επίσης να γίνει έλεγχος εφόσον το επιθυµείτε. Τέλος για την καθαριότητα του κόλπου δεν χρειάζεται να κάνει κάτι ιδιαίτερο.
Στα 40
Τι συµβαίνει;
Όσο πλησιάζουµε στο τέλος της τέταρτης δεκαετίας ο κόλπος ξεκινά να ξηραίνεται, καθώς τα επίπεδα των οιστρογόνων αρχίζουν να µειώνονται. Αυτό µπορεί να σηµαίνει έλλειψη σεξουαλικής διάθεσης καθώς και πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ, γεγονός που µπορεί να επηρεάσει και την ψυχολογία µιας γυναίκας σε αυτή την περίοδο.
∆ιατηρήστε τον υγιή
Το κυριότερό σας µέληµα και σε αυτή τη φάση είναι να µην αµελείτε να κάνετε το καθιερωµένο σας τεστ PAP µία φορά το χρόνο (ή συχνότερα αν τα προηγούµενα τεστ σας δεν έχουν βγει καθαρά).
Στα 50+
Τι συµβαίνει;
Η όψη των εξωτερικών οργάνων του αιδοίου αρχίζει να αλλάζει αισθητά, καθώς τα εσωτερικά και τα εξωτερικά χείλη χάνουν το σφρίγος τους εξαιτίας των µειωµένων επιπέδων κολλαγόνου. Παράλληλα ελαττώνεται σηµαντικά και η τριχοφυΐα στην περιοχή. Επίσης, η έλλειψη οιστρογόνων κατά την περίοδο της εµµηνόπαυσης, που κάνει την εµφάνισή της σε αυτή την ηλικία, κάνει τους κολπικούς ιστούς πιο λεπτούς και πιο ξηρούς µε αποτέλεσµα να είναι πιο επιρρεπείς στους ερεθισµούς και στον πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ.
∆ιατηρήστε τον υγιή
Αν η ξηρότητα και η φαγούρα στην περιοχή του κόλπου σας επιµένουν και σας δηµιουργούν µεγάλο πρόβληµα, απευθυνθείτε οπωσδήποτε στον γιατρό σας, καθώς υπάρχει ενδεχόµενο να υποκρύπτεται κάποια παθολογική δερµατική κατάσταση για την οποία µπορεί να χρειαστεί η λήψη θεραπείας (µερικές φορές τέτοιες καταστάσεις θεωρούνται προκαρκινικές στην περιοχή του αιδοίου). Η φαγούρα µπορεί επίσης να αντιµετωπιστεί µε τη χορήγηση οιστρογόνων, µόνο όµως εφόσον πρόκειται για ατροφία του κόλπου. Προηγουµένως επίσης πρέπει να έχει γίνει έλεγχος µε επισκόπηση και ενδεχοµένως και αιδοιοσκόπηση από γυναικολόγο εξειδικευµένο στο αντικείµενο.
Απο τα 65 και µετα
Από αυτή την ηλικία και ύστερα µπορείτε πλέον να κάνετε τεστ PAP κάθε τρία χρόνια. ∆εν ισχύει όµως το ίδιο και για τον κλασικό γυναικολογικό έλεγχο, ο οποίος πρέπει να εξακολουθεί να γίνεται τακτικά µία φορά το χρόνο.
Μην ξεχνάτε ότι σε όποια ηλικία και αν βρίσκεστε είναι απαραίτητο να συµβουλεύεστε τον γυναικολόγο σας για οποιαδήποτε απορία ή τυχόν σύµπτωµα (από φαγούρα και κνησµό µέχρι δύσοσµες εκκρίσεις, αίµα κ.λπ.) παρατηρήσετε στην περιοχή του κόλπου.
Πηγη
Της Χρύσας Γιαννοπούλου
Της Έφης Τσιβίκα
ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΓΚΡΙµΠΙΖΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ – ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑΣ, ΑΠΘ
http://www.myworld.gr/