Διοσκουρίδης περί ιατρικής.
Ιδιότητες της Αντράκλας
Αντράκλα ή γλιστρίδα
Σε κατάπλασμα με χοντραλεσμένο κριθάρι βοηθά: στον πονοκέφαλο στις φλεγμονές των οφθαλμών και σε άλλες στις καούρες του στομάχου στον πόνο της κύστεως
Όταν την τρώμε:καταπραΰνει την ψωρίαση των ούλων στις καούρες του στομάχου και των εντέρων,ανακουφίζει τους δυνατούς πόνους των νεφρών και της κύστεως αφήνει ελεύθερες τις ορμές για συνουσία.
Με τον ίδιο τρόπο δρα και ο χυλός της, όταν πίνεται:είναι αποτελεσματικός γιά τους πυρετούς τα στρογγυλά σκουλήκια των εντέρων τη δυσεντερία
Σκεφτείτε το σαν ένα ζιζάνιο, και θα σας λείπει σε ένα από τα πιο θρεπτικά χόρτα στον πλανήτη. Γλιστρίδα έχει περισσότερη βήτα-καροτίνη από το σπανάκι *, καθώς και τα υψηλά επίπεδα του μαγνησίου και του καλίου. Ιστορικά έχει χρησιμοποιηθεί ως θεραπεία για την αρθρίτιδα και φλεγμονή των ευρωπαϊκών πολιτισμών. Κινέζοι βοτανολόγοι βρέθηκαν παρόμοια οφέλη, χρησιμοποιώντας το στο αναπνευστικό και λειτουργία του κυκλοφορικού. Πρόσφατα, είναι διαπιστώθηκε ότι γλιστρίδα έχει άλφα λινολενικό οξύ, ένα είδος ωμέγα-3 λιπαρό οξύ. Οι ερευνητές απτές ενδείξεις ότι οι ουσίες αυτές μειώνουν την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερόλης, καθώς κάνει το αίμα λιγότερο πιθανό να σχηματίσουν θρόμβους. Και,η αντράκλα έχει μόνο 15 θερμίδες ανά 100 γρ μερίδα.
Ευεργετική η… γλυστρίδα!
του Γιώργου Κώνστα
Η γλυστρίδα είναι πραγματικά ένα… ευεργετικό ζιζάνιο. Παλιότερα χρησιμοποιούνταν πολύ συχνά στη διατροφή των Κρητικών και προσωπικά τη χρησιμοποιώ πάρα πολύ στα γεύματα που παραθέτουμε στο πλαίσιο διεθνών συνεδρίων”.
Ο Γιάννης Αποστολάκης του Δικτύου Κρητικής Γαστρονομίας και σεφ στο ΜΑΙΧ χρησιμοποιεί κατά κόρον το φυσικό αυτό προϊόν σε φαγητά και σαλάτες, καθώς μέσα στους στόχους του Δικτύου είναι η ανάδειξη της Κρητικής διατροφής και η αξιοποίηση των τοπικών προϊόντων. Ένα από αυτά είναι και η γλυστρίδα, η οποία πέρα από την ιδιαίτερη γεύση της είναι και πολύ ωφέλιμη καθώς έχει θεραπευτικές δράσεις.
“Πάει αρκετός κόσμος στον γιατρό και του λέει ότι έχει έλλειψη από ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και του συστήνει να φάει σολομό. Μα γιατί να φας σολομό που κοστίζει πάρα πολύ και έρχεται από πολύ μακριά και να μην προτιμήσεις γλυστρίδα που μπορείς να την έχεις στον κήπο σου, στη γλάστρα σου” αναρωτιέται ο κ. Αποστολάκης.
Ο σεφ χρησιμοποιεί το φυτό εδώ και 20 χρόνια τόσο ως σαλάτα, αλλά και σε φαγητά με δικές του συνταγές. “Σερβίρω στα συνέδρια που κάνουμε μια σαλάτα με γιαούρτι, βασιλικό, δυόσμο, λεμόνι και γλυστρίδα. Εχω ακούσει μόνο θετικά σχόλια, καθώς ο κόσμος εντυπωσιάζεται από το πόσο γευστικό είναι ένα τόσο κοινό φυτό όπως η γλυστρίδα. Γενικά, η γλυστρίδα είναι ένα παραμελημένο προϊόν του τόπου μας, με ιδιαίτερη διατροφική αξία, ιδιαιτέρως η βιολογική, που οι πρόγονοί μας την είχαν σε μεγάλη εκτίμηση και σήμερα δυσκολεύεται κάποιος να τη συναντήσει όχι μόνο στην αγορά, αλλά και πολύ περισσότερο στα εστιατόρια”.
Αναφορικά με τη γεύση του προϊόντος αυτού ο κ. Αποστολάκης σημειώνει πως “έχει μια τραγανότητα που μας αφήνει ευχάριστες μνήμες στον ουρανίσκο καθώς σκάει στο στόμα μας και οι χυμοί της πλημμυρίζουν τους γευστικούς κάλυκες, δίνοντάς μας μια αίσθηση ευφορίας. Για όλους αυτούς τους λόγους, καλό θα ήταν να υπάρχει πλουσιοπάροχα σε όλες τις σαλάτες, η γλυστρίδα σαν βάση της Κρητικής σαλάτας με τη συνοδεία παξιμαδιού και μυζήθρας ή σε συνδυασμό με ντόπιο γιαούρτι και δυόσμο ή βασιλικό ή ακόμη και να μαγειρευτεί με χόντρο, ομελέτα, χοχλιούς και πολλά άλλα”.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Οπως υπογραμμίζει ο γεωπόνος της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης Χανίων κ. Παντελής Βογιατζάκης “η χρήση της γλυστρίδας ως θεραπευτικό φυτό στην Ευρώπη, το Ιράν και την Ινδία, έχει ιστορία τουλάχιστον 2.000 ετών και πιθανότατα καταναλωνόταν ως λαχανικό πολλά χρόνια πριν. Στην αρχαία Ρώμη η γλυστρίδα χρησιμοποιείτο για θεραπεία των πονοκεφάλων και της δυσεντερίας, των σκωλίκων των εντέρων και των δαγκωμάτων από σαύρες. Βέβαια τότε δεν γνώριζαν ότι είναι πλούσιο σε ω3 λιπαρά οξέα και σε αντιοξειδωτικά απαραίτητα για την υγειά. Η γλυστρίδα θεωρείτο από παλαιά σαν πολύτιμο φυτό για τη θεραπεία των προβλημάτων του ουροποιητικού και του πεπτικού συστήματος. Ανοίγει την όρεξη και έχει επουλωτικές ιδιότητες. Η διουρητική δράση της χρησιμεύει σαν ανακούφιση των ασθενειών της ουροδόχου κύστης, για παράδειγμα στη δυσκολία κατά την ούρηση. Οι γλυχρασματογενείς ιδιότητες του φυτού το καθιστούν επίσης καταπραϋντικό γιατρικό για τα γαστρεντερικά προβλήματα όπως η δυσεντερία και η διάρροια. Παλαιά στην Κρήτη καταναλώνετε ωμή με ξίδι και ήταν δροσιστική και δημοφιλής. Απαλλάσσει το συκώτι από υπεραιμία γι’ αυτό λέγανε «γλυστρίδα και νερό συκώτι δροσερό». Επίσης, παλαιά στην Κρήτη τη συνιστούσαν στους πάσχοντες από αιμορροΐδες. Κοπανισμένη επιτίθεται σε εγκαύματα. Για κάποιον που είναι αθυρόστομος και φλύαρος οι Κρητικοί λένε «Γλυστρίδα ’φαγες και γλυστρά το στόμα σου;». Ως γνωστό η βιταμίνη Ε και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα προστατεύουν πιθανώς από τον καρκίνο, τις καρδιοπάθειες και τις φλεγμονώδεις παθήσεις”.
ή και με εξέπληξε το ενδιαφέρον του κόσμου ειδικά στα χωριά, όπου παλιά τη χρησιμοποιούσαν αντί για λεμόνια” εξηγεί ο κ. Παγιαυλάς.
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Σύμφωνα με τη διδάκτορα Ιατρικής και πρόεδρο της Συντονιστικής Επιτροπής Διατροφής του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των ΗΠΑ κας Άρτεμης Σιμοπούλου η μεγάλη περιεκτικότητα σε ωμέγα 3-λιπαρά οξέα, κάνει τη γλυστρίδα ιδιαίτερα ωφέλιμη για τον ανθρώπινο οργανισμό. Οπως επισημαίνει η κα Σιμοπούλου στα γραπτά της “οι παραδοσιακές κοινωνίες τη χρησιμοποιούσαν για να θεραπεύουν πολλά από τα προβλήματα υγείας που σήμερα καταπολεμούνται από τα λιπαρά οξέα ωμέγα-3 και στα οποία συμπεριλαμβάνονται οι φλεγμονές, τα προβλήματα στην καρδιά, οι στομαχικές διαταραχές, ο πόνος και ο πυρετός. Παραδείγματος χάρη, ο Θεόφραστος (372-287 π.Χ.), ο πατέρας της βοτανικής, συστήνε τη γλυστρίδα ως φάρμακο για την καρδιακή ανεπάρκεια, το σκορβούτο, τον πονόλαιμο, τον πόνο στα αφτιά, το οίδημα στις αρθρώσεις και την ξηροδερμία… Η γλυστρίδα είναι γεμάτη από ωμέγα-3 λιπαρά οξέα. Εκατό γραμμάριά της περιέχουν 400 χιλιοστογραμμάρια ωμέγα-3, του φυτικού λιπαρού οξέος που συναντάται στο φυτικό βασίλειο και ονομάζεται άλφα-λινολενικό ή LΝΑ – διαθέτουν δηλαδή δεκαπέντε φορές περισσότερα ωμέγα-3 από ό,τι τα περισσότερα μαρούλια που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Και επιπλέον είναι ιδιαίτερα πλούσια σε αντιοξειδωτικά. Μια μερίδα γλυστρίδας καλύπτει τις ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού σε βιταμίνη Ε και παρέχει σημαντικές ποσότητες βιταμίνης Ο, Β-καροτένιου και γλουταθειόνης. Συνειδητοποίησα ακόμα ότι οι ανακαλύψεις μου με οδηγούσαν στο συμπέρασμα πως τόσο η γλυστρίδα όσο και άλλα παρόμοια άγρια φυτά θα πρέπει να συνεισέφεραν ένα σημαντικό ποσοστό LΝΑ και αντιο-ξειδωτικών στο διαιτολόγιο των πρώτων ανθρώπων”.
Αντράκλα ή γλυστρίδα – η τέλεια σαλάτα για τα καλοκαιρινά γεμιστά
Αντράκλα με ατζούρι, κρεμμύδι και κάπαρη
Η γεύση της – δροσερή και ελαφρά ξινή- παρέα με την σπιρτάδα του κρεμμυδιού, την φρεσκάδα του ατζουριού και την αλμύρα της κάπαρης γεμίζει δροσιά το στόμα και ισορροπεί τη γεύση του λαδερού φαγητού.
Υλικά:
1 ματσάκι αντράκλα
1 ξερό κρεμμύδι γλυκό, σε λεπτά φετάκια
1 μεγάλο ατζούρι, κομμένο στη μέση και μετά σε λοξά φετάκια
2 κουταλιές της σούπας κάπαρη
dressing : 2κουταλιές της σούπας ξύδι και 3 κουταλιές της σούπας λάδι, χτυπημένα
Γλυστρίδα σαλάτα με ντομάτα, κάπαρη και κρουτόν
Εκτέλεση:
Καθαρίζετε και πλένετε την αντράκλα. Κρατάτε τα τρυφερά κλαδάκια και πετάτε τα υπόλοιπα. Κόβετε σε κομμάτια μήκους 2-3 εκ. Τα βάζετε σε σουρωτήρι και τα ξαναπλένετε, για να ξεπλυθούν τα μαύρα σποράκια της αντράκλας που βρίσκονται στην κορυφή του κάθε βλασταριού.
Αν τα κρατήσετε, σκορπίστε τα στη γλάστρα σας και σε λίγο θα απολαμβάνετε τη δική σας παραγωγή. Θέλει μπόλικο νερό, να θυμάστε να την ποτίζετε.
Βάλτε όλα τα υλικά σε μεγάλο μπολ : την κομμένη αντράκλα, τις φέτες κρεμμυδιού, τις φέτες ατζούρι, την κάπαρη. Προσθέστε αλάτι και πιπέρι και το χτυπημένο λαδόξιδο. Ανακατέψτε απαλά να τυλιχθεί με το λαδόξιδο και σερβίρετε. Μπορείτε να την αφήσετε να τραβήξει μισή ώρα το πολύ, μετά θα μαραθούν τα φύλλα της.
ΠΗΓΕΣ
http://www.prairielandcsa.org
http://www.madrev.com
http://tastefull.wordpress.com
http://www.cretan-nutrition.gr/